Broodbakmachine kopen

Je wilt een broodbakmachine kopen maar je ziet zoveel modellen en fabrikanten dat je niet weet waar je goed aan doet. Koop je een goedkoop of juist een duur model? Een model met een klein bakblik of juist een grote? We hebben op basis van onze jarenlange ervaring de belangrijkste aspecten op een rij gezet en geven je door voor- en nadelen aan. We hopen dat je hiermee een betere keuze kan maken.

Ervaring met broodbakmachines

We houden van broodbakken, iedere dag wordt er wel een brood gebakken, soms meerdere op een dag. Broden maken we op verschillende manieren. Soms met de hand, soms met een kneedmachine, maar al meer dan vijftien jaar assisteert de broodbakmachine ons in dit werk. En naar aller tevredenheid, hoewel ze minder duurzaam zijn dan we hoopten, want in al die jaren hebben we er vele versleten.

JML Easy Bread

Ooit bestond er een afwijkend model broodbakmachine, de JML Easy Bread. De ervaringen waren niet altijd even positief. Die machine werkte met capsules waarin een mix zat van meel, zout, gist en broodverbeteraars. Maar de fabrikant lijkt er mee gestopt te zijn en wij kunnen geen adressen meer vinden waar de capsules te koop zijn.

Toeters en bellen

Laat je bij je keus van een broodbakmachine niet leiden door toeters en bellen. Na al die jaren gebruik van broodbakmachines hebben we alleen maar het basisprogramma voor volkoren of witbrood gebruikt, de kneedstand en we hebben een paar keer het snelprogramma gebruikt. Nooit hebben we gebruik gemaakt van een bakje waarin aparte de gist, rozijnen of zaden zitten die automatisch openvallen. Het is handig, en luxe, maar je kan daar goed zonder mee.

Kijkvenster

In de deksel van veel broodbakmachines zit een venster. Handig, kan je zien wat er gebeurt. Nou vergeet het maar. Het is daar donker, de ruit raakt beslagen, wordt wat doffer door de tijd heen, dat ruitje hadden ze net zo goed weg kunnen laten. Sommige broodbakmachine fabrikanten die iets goeds willen maken, zoals Panasonic en niet wat de consument "handig lijkt" hebben geen kijkvenster. Heel verstandig! Geloof ons, dat venster is nergens voor nodig. Als je wilt kijken hoe alles verloopt doe je gewoon het deksel open. Zo simpel is het.

Mag dat dan? Ja hoor van ons mag dat. Minuten lang zo je wilt, pak er lekker een stoel bij en aanschouw het wonder. Je brood zal er totaal niet onder lijden. Het enige wat we afraden is dat je zeer langdurig de klep open zet tijdens de rijsfases en de bakfase. Even de klep open om te kijken mag ook dan, maar binnen een minuutje tijdens de rijs, of vijf second tijdens het bakken weer dicht.

Prijs

Je hebt relatief goedkope broodbakmachines, die zijn geprijsd tot zo'n 80 euro. Daarna komt er een categorie machines in de prijsklasse van grofweg 80 tot 150 euro en de duurste modellen hebben een prijs van 150 euro en meer.

De vraag is, waar doe je goed aan? Is goedkoop duurkoop en zijn de modellen in het hoogste prijssegment ook echt beter dan de rest?

Wanneer je nog nooit een broodbakmachine hebt gehad en nog nooit brood hebt gebakken en je denkt, dat lijkt me wel wat, dan adviseren we je om eerst te beginnen met een relatieve goedkope machine. Kijk of je het wat vindt en als de vonk overslaat kan je later, als die machine mankementen gaat vertonen, altijd een nieuwe en duurdere kopen.

Onze ervaring is dat soms de machines in het goedkoopste segment voor hun geld mooie prestaties neerzetten. Ze zijn wel minder duurzaam en de kneedkracht is vaak wat krapjes, je hoort soms dat de motor moeite heeft met het kneden van het deeg.

We hebben ook dure machines gehad, daar zaten best goede machines bij, ze bakten iets beter dan de goedkope machines omdat de baktemperatuur wat beter was. Ook hadden ze een zwaardere motor die minder moeite had met het kneden. Maar ook die duurdere machines hebben we eerder dan we hadden gehoopt, bij het grof vuil moeten zetten.

De machines van Panasonic zijn, op basis van onze ervaringen, het meest duurzaamst, maar ze hebben helaas geen model met een breed bakblik.

De modellen in het midden segment, wat prijs betreft, presteerden best goed maar niet uitzonderlijk beter dan de goedkope machines.

Garantie en prijs vervangende onderdelen

Als je veel brood bakt, bijvoorbeeld iedere dag, is het niet de vraag óf, maar wanneer de broodbakmachine defect raakt. Dan is het prettig dat hij onder garantie wordt hersteld. Kijk van te voren naar de volgende zaken: hoe lang is de garantieperiode? Zijn bepaalde zaken uitgesloten zoals het bakblik en/of kneedhaken? Waar moet de broodbakmachine ingeleverd worden of moet je hem opsturen en wie betaalt de transportkosten?

Wanneer het bakblik onder garantie vervangen wordt, doen ze dat maximaal één keer of meerdere keren indien binnen de garantieperiode een defect zich twee of meerdere keren met het bakblik voordoen (dat hebben we meerdere keren meegemaakt)?

Als buiten de garantieperiode het bakblik defect raakt, kán je dan wel een los bakblik en/of kneedhaken kopen? Waar kan je dat dan kopen? Wat kost het (inclusief transportkosten)?

Kijk ook eens bij een andere fabrikant hoeveel de kosten van vervangingsonderdelen zijn. Daar kunnen flinke verschillen in zitten.

Wat je ook kan doen is bellen met de handyman en vragen wat de kosten zijn van een bakblik en kneedhaken van een model wat je op het oog hebt.

Mocht de motor of verwarmingselement of display uitgevallen zijn buiten de garantietermijn dan vermoeden we dat de reparatiekosten haast niet opwegen tegen de aanschaf van een nieuwe broodbakmachine (hoe erg wij dit ook vinden vanuit een ecologisch standpunt).

Eén of twee kneedhaken

In het bakblik van de broodbakmachine zit een kneedhaak, die kneedt het deeg. De meeste modellen hebben één kneedhaak maar sommige modellen hebben er twee. Een of twee kneedhaken is niet beter of slechter, het heeft te maken hoe breed het bakblik is.

Bij de breedste bakblikken zitten er altijd twee kneedhaken in. Dat is logisch, als er maar één kneedhaak in zou zitten zou het deeg aan de zijkant komen te liggen zonder dat het gekneed wordt. Modellen met één kneedhaak maken dus even goed brood als die met twee.

Grootte van het bakblik

De grootte van het bakblik is dé belangrijkste keuze die je moet maken. De bakblikken bij broodbakmachines zijn in drie maten beschikbaar. Klein en vanaf boven gezien vierkant, het brood dat je daarin bakt heeft ongeveer de grootte van twee pakken chocoladekorrels naast elkaar.

De machines met een iets groter bakblik zijn van boven gezien niet vierkant maar iéts rechthoekiger, hoewel maar iets. Het brood heeft dan de grootte van ongeveer 3 pakken chocoladekorrels naast elkaar.

Hadden de vorige twee bakblikken één kneedhaak, het bakblik van de grootste categorie heeft er twee. Het brood dat je daar uit krijgt heeft de vorm van een klein half broodje of vijf pakken chocoladekorrels naast elkaar.

De wat kleinere bakblikken zijn geschikt als je met z'n tweetjes bent, dan is het brood voldoende groot voor één dag. Het grootste bakblik levert een brood dat goed is voor 3 à 4 personen voor één dag.

Hoge of lage kneedhaak

De meeste broodbakmachines hebben een relatief hoge kneedhaak. Die heeft het voordeel dat hij goed kneedt maar weer als nadeel dat het gat wat achterblijft van de kneedhaak na het bakken weer groter is.

Sommige, maar niet veel modellen, hebben een vrij lage kneedhaak. Die kneedt uiteraard minder goed, daarom laat de machine het kneedproces veel langer doorgaan. Bij ons laatste model was dit 25 minuten terwijl andere modellen na 15 minuten reeds klaar zijn. Op zich hoeft dit niet erg te zijn, maar het model bakte ook nog eens geen lekkere broden, maar dat had niets met de kneedhaken te maken.

Afstand onderkant kneedhaak tot bodem

De kneedhaak moet op een bepaalde afstand van de onderkant van het bakblik zijn rondjes kunnen draaien. Daarbij moet hij niet het bakblik raken want dan zou het bakblik maar vooral de anti-kleeflaag daar snel slijten. Hoe groter de afstand is tussen de bodem van het bakblik en de onderkant van de kneedhaak, hoe minder de slijtage.

Een grote speling brengt echter een nadeel met zich mee. Tussen het bakblik en de onderkant van de kneedhaak kan ook deeg zitten dat later een harde korst wordt tijdens het bakken. De kneedhaak zit dan als het ware "in" het brood verborgen. Door de korst die de kneedhaak bedekt zal deze lastig uit het brood te halen zijn.

In zo'n geval zal de kneedhaak snel in het brood blijven zitten óf het brood scheurt met een groot gat open en dat is niet zo'n fraai gezicht. In dat geval kan je beter hebben dat de kneedhaak in het brood blijft zitten en die kan je dan met beleid en trucjes er vrij snel en makkelijk uithalen, zonder gereedschap, gewoon met je vingers.

Wanneer je geen zaden of noten in je brood gaat gebruiken hoef je niet zo veel zorgen te maken over de slijtage op de bodem rond de kneedhaak en dan is een kleine speling in het voordeel.

Speling tussen kneedhaak een aandrijfas

De kneedhaak zit over een aandrijfas geschoven. Die as heeft een plat kantje, van bovenaf gezien heeft het een "D" vorm. De kneedhaak heeft een uitsparing, ook in de vorm van een D alleen iets groter en de kneedhaak kan je er overheen schuiven.

Bij de een schuift de kneedhaak er makkelijk overheen maar zit tijdens het kneden weer wat losser en dat heeft nadelen i.v.m. het slijten van de kneedhaak op de plek waar hij aangedreven wordt. Bij de ander zit hij er redelijk strak overheen.

De slijtage die we hebben ontdekt binnen de kneedhaak op de plek waar deze aangedreven wordt is op zich vervelend maar uit eindelijk niet relevant, de machine gaat eerder kapot dan dat deze slijtage een rol gaat spelen.

Een losse of strakke kneedhaak heeft voor en nadelen tijdens het lossen van je brood na het bakken. Wil je dat de kneedhaak niet in je brood blijft zitten dan is een kneedhaak die vrij stroef om de kneedas blijft zitten een voordeel. Wil je juist wel dat de deeghaak in je brood blijft zitten omdat soms het brood wel heel erg opengereten wordt, dan is een kneedhaak die wat losser rond de kneedas zit in het voordeel.

Of een kneedhaak wel of niet in het brood blijft zitten is overigens ook afhankelijk van de vorm en hoe goed de anti-kleeflaag (nog) werkt. Maar ook de hiervoor beschreven speling tussen de kneedhaak en de bodem van het bakblik.

Bakblik beugel

Het bakblik heeft een beugel, vaak is dit één beugel vergelijkbaar met een beugel van een emmer. Zo'n enkele beugel vinden we prettig.

Sommig bakblikken hebben twee kleine beugels die je eerst omhoog moet trekken wil je er gebruik van maken. Dat vinden wij niet handig.

Wanneer je het blik uit de machine haalt na het bakken doe je dat met ovenhandschoenen, maar dan is het vrijwel onmogelijk om die kleine beugeltjes eerst naar boven te trekken en je hebt ook beide handen nodig. Onze voorkeur is één grote beugel.

Gist bakje

Sommige broodbakmachines hebben een gist-doceerbakje, vaak gist-dispenser genoemd. Je doet van te voren de benodigde hoeveelheid gist in het bakje dat zich in de deksel bevindt en op het juiste moment laat de machine de gist in het bakblik vallen. Dit is prettig wanneer je brood met de timer maakt. Dan moet de gist niet bij het water komen. Dus dan is het handig.

Deze gist dispenser vinden we niet noodzakelijk, ook niet wanneer je brood met de timer maakt. Je kan echt goed zonder en het resultaat is evengoed. Maar je moet wel weten hoe je de gist als ingrediënt toevoegt. Het is dus vooral handig voor de beginner of iemand die geen zin heeft om het allemaal uit te zoeken.

Als je alleen maar brood gaat maken waarbij de machine direct aan de slag gaat is het echt niet nodig. Je kan de gist zonder aarzeling zo bij alle ingrediënten doen, ondanks dat vaak beschreven staat dat je dit vooral niet moet doen. We hebben hier onderzoek naar gedaan, mede door onze eigen jarenlange ervaringen op dit punt, en de uitslag van het onderzoek is dat je gist en zout niet gescheiden hoeft te houden. Lees meer in het onderzoek feiten en fabels over gist en zout.

Rozijnen/noten/zaden bakje

De duurdere modellen hebben in de klep van de machine een bakje waarin je rozijnen, noten, zaden of vergelijkbare toevoegingen kan leggen. Dat bakje wordt in de loop van het kneedproces automatisch geopend.

Dit is een luxe, machines die dit niet hebben laten meestal met een piepsignaal die je aangeven om de overige ingrediënten zoals rozijnen toe te voegen.

Alarmsignaal voor extra toevoegingen

Sommige modellen laten een piepsignaal horen als in de loop van het kneedproces je eventueel extra toevoegingen in het bakblik kan werpen. Denk hierbij aan rozijnen, krenten, zaden, noten en dergelijke. Gewoon even de klep open en ze in het bakblik werpen.

Glutenvrij

Veel, maar niet alle machines, hebben in het menu een keuze voor glutenvrij brood.

Lawaai

Broodbakmachines maken best wel wat geluid. De een wat meer dan de ander. Om je een gevoel te geven, wij hebben de machine uit de keuken gehaald en in de berging geplaatst toen we in de nacht het brood gingen bakken met de timer. Eerst stond hij nog in de keuken maar daar werden we wakker van. Het kneden maakt niet alleen flink wat geluid, maar de piepsignalen zijn soms uitzonderlijk hard en soms overdreven lang, maar dat is sterk afhankelijk van het model.

Aan/uit schakelaar

Niet veel modellen hebben een echte aan/uit schakelaar. Dat vinden wij best fijn. Je kan de steker in de wandcontactdoos laten zitten en na gebruik zet je de schakelaar om. Heeft het model niet zo'n schakelaar dan is het, vanwege sluipverbruik, verstandig om de steker er uit te trekken als je de machine niet gebruikt.

Instelbare korstkleur

Dit is een generieke functie die je bij alle modellen aantreft. Met een knopje kan je meestal kiezen voor drie bruiningsstanden, licht, midden en donker.

Instelbaar gewicht

Dit is een generieke functie die je bij alle modellen aantreft. Je stelt in hoe zwaar het brood is.

Timer

Dit is een generieke functie die je bij alle modellen aantreft. Met de timer kan je de broodbakmachine op een later tijdstip laten starten. Bijvoorbeeld om vijf uur in de nacht. Als je opstaat kan je zo het brood er uit halen. Moet het helaas nog wel even afkoelen.

Alleen kneden

Dit is een generieke functie die je bij alle modellen aantreft. Bij de bakprogramma's is ook een "alleen kneden" programma, dat je kan gebruiken voor het maken van bijvoorbeeld pizzadeeg, maar je kan die stand ook gebruiken om de broodbakmachine als kleine en goedkope kneedmachine in te zetten. Na het kneden en rijzen kan je het deeg opmaken en het deeg in een broodblik leggen en in de oven als normaal brood bakken. Dat doen wij al jaren naar alle tevredenheid.

Warmhoud functie

Dit is een generieke functie die je bij alle modellen aantreft. Na het bakken moet je het brood er eigenlijk meteen uithalen en op een rooster laten afkoelen. Doe je dit niet dan wordt het brood nat. Tussen het bakblik en de korst ontstaat na het bakken condens. Daarom hebben vrijwel alle machines een warm houd functie. Daarbij blijft gedurende meestal een uur, de machine lekker warm waardoor die condensvorming niet ontstaat. Handig, dat wel, maar beter is om het brood meteen te storten.

Snel brood programma

Wil je binnen zo'n 80 minuten (verschilt per model) brood klaar hebben dan heeft de broodbakmachine een speciaal snelprogramma. Hierbij wordt, door de deegtemperatuur te verhogen tijdens de rijs, het bereidingsproces versneld. Maak je echter geen illusies, hoewel in een korte tijd een brood beschikbaar is blijkt de kwaliteit zeer beperkt en minder fraai als je de normale programma's gebruikt. Brood bakken kost nou eenmaal tijd. Een goed brood kost drie tot vier uur. Maar wat maakt het uit? Je hoeft er niet bij te blijven staan, het is hooguit even plannen.

Programmeerbaar

Niet iedere thuisbakker zal hier op zitten te wachten, maar voor sommigen is het een "must", een broodbakmachine die programmeerbaar is. Normaal gesproken heeft de machine een knop waarmee je menu keuze maakt voor bijvoorbeeld snel-programma, volkorenprogramma, alleen kneden, e.d., maar in dit geval zit er één of meerdere menustanden bij die je geheel naar eigen inzicht kan instellen/programmeren. Je kan dan vrijwel alles instellen: de duur van de opwarmtijd, de kneedtijd, de eerste rijs, de tweede rijs, de baktijd, het gewicht en bruiningsgraad.

Zo'n zelf in te stellen is in verschillende situaties heel fijn te hebben. Zo kan je voor het bereiden van speltmeel broden de kneedtijd verkorten om overkneden te voorkomen. Of ben je niet tevreden met de standaard kneedtijd en wil je die verlengen, of vindt je de baktijd te kort of te lang en wil je dit aanpassen. Het is allemaal mogelijk. Maar je moet wel even het instructieboekje er naast houden om te doorgronden hoe je al deze stappen kan programmeren.

Maatbeker, schepje en kneedhaak-haak

Vrijwel iedere machine wordt geleverd met een maatbeker, maatschepje en een stukje gereedschap, een haakje, waarmee je de kneedhaak uit het brood kan trekken.

Maatbekers en maatschepjes, de rillingen lopen over onze rug. Gooi ze zonder één seconde na te denken meteen in de afvalemmer. Deze attributen doen meer kwaad dan goed, ze "wegen" veel te onnauwkeurig. Gebruik altijd een weegschaal, voor ieder ingrediënt, zonder uitzondering. Dus ook het water, we zouden haast zeggen, vooral het water.