Ervaringen met een spiraalkneder voor het kneden van brooddeeg

Ben je héél serieus met broodbakken en wil je het deeg door een machine laten kneden, dan is naar onze mening de spiraalkneder de beste keus. In dit artikel lees je onze ervaringen en waar je op kan letten voordat je een spiraalkneder gaat kopen.

Introductie

In een periode van meer dan dertig jaar hebben we vele verschillende kneedmachines gekocht. We hebben de ervaring met de verschillende kneders in dit artikel beschreven. Uiteindelijk, hebben we een spiraalkneder gekocht. Wat enorm prettig werkt zo'n machine. Hij komt niet van zijn plaats tijdens het kneden en doet zijn werk zonder herrie te maken. Je merkt echt dat hij ontworpen is voor het kneden van deeg en dit zonder moeite doet. Hij wordt niet heet zoals andere type kneders en mede daardoor mag je van de spiraalkneder een lange levensduur verwachten. Doordat alles zo degelijk is uitgevoerd heeft dit type kneder een enorm gewicht. Die zit in de categorie "niet te tillen".

Bij andere type kneders is het maximale deeggewicht een punt van aandacht. Je merkt bij die machines dat ze al erg veel moeite hebben met een relatief klein deegje en te snel heet worden. Bij spiraalkneders is het net andersom. Die kunnen pas goed presteren als er een redelijke klomp deeg te kneden valt. Voor de thuisbakker is het minimale deeggewicht een punt om op te letten want die is bij vele machines aan de hoge kant.

Het doel van dit artikel is om je inzicht te geven in de prestaties, de beperkingen maar vooral op de vele aspecten waar je op kan letten bij de aanschaf van een spiraalkneder.

Wat was voor ons de belangrijkste eis?

In onze zoektocht naar een geschikte spiraalkneder was onze belangrijkste eis dat we in staat moesten zijn om hele kleine deegjes te kunnen draaien. Hij moest minimaal een deeg voor één witbrood kunnen kneden, dat heeft bij ons een deeggewicht van circa 780 gram. Daarnaast zouden we het heel fijn vinden als we het deeg konden kneden dat de basis vormt van een heel rozijnenbrood, dan beginnen we met een deegje van 650 gram waar we later wat boter en daarna 300 gram rozijnen aan toevoegen. Maar we realiseerden ons dat dit laatste wellicht te veel gevraagd zou zijn.

Werking en beperking

Bij een spiraalkneder wordt het deeg door een draaiende spiraal gekneed. Die spiraal draait zodanig rond dat het deeg naar beneden en tegelijkertijd een beetje uitgerekt wordt. De spiraal draait in een (roestvrijstalen) deegkom, die kuip wordt genoemd. De spiraal heeft een diameter die circa een derde is van de kuip.

Doordat de spiraal vrijwel tegen de zijkant van de kuip (dus uit het midden) geplaatst is én omdat de kuip langzaam ronddraait, zal het deeg overal in de kuip even goed gekneed worden.

De afstand tussen de spiraal en de zijkant van de kuip is klein, bij ons één centimeter. De afstand tussen de onderzijde van de spiraal en de bodem van de kuip is maar een paar millimeter.

Meestal heeft een spiraalkneder nog een zogenaamd "mes". Dit is een zeer zwaar uitgevoerde roestvrijstalen staaf die van boven (vastgemonteerd aan de kop) de kuip in steekt. Dit mes zorgt dat het deeg beter door de spiraal gekneed wordt, maar niet iedereen is het daarmee eens. Vandaar dat sommige thuisbakkers dit mes verwijderen, dat scheelt weer schoonmaakwerk. Onze indruk is dat bij lichtere degen deze staaf wel nut heeft en zorgt dat het deeg goed gekneed wordt, maar bij wat zwaardere degen nauwelijks een toegevoegde waarde heeft.

We schreven het al hiervoor, realiseer je dat voor thuisbakkers het minimale deeggewicht bij een spiraalkneder een mogelijk obstakel is. Het gewicht van het deeg voor één busbrood ligt bij vele modellen onder het minimale deeggewicht. In dat geval zal je minimaal twee broden tegelijkertijd moeten verwerken. Bij normaal brood is dat doorgaans niet zo'n probleem, maar twee rozijnenbroden is wel erg veel in één keer.

De inhoud van de kuip, uitgedrukt in liters, is zeer bepalend voor de minimale deeghoeveelheid. Hoe kleiner de kuipinhoud, hoe lager de minimale deeghoeveelheid. Andersom is ook waar. De inhoud van de kuip bepaalt ook de maximaal te verwerken hoeveelheid deeg.

Waar ga je hem neerzetten?

Het klinkt wellicht vreemd, maar bedenk eerst waar je de spiraalkneder neer wil zetten en of dat wel past. Want deze kneders zijn zéér groot en zéér zwaar. Eigenlijk kan je met goed fatsoen zo'n machine niet op het aanrecht zetten. Naar onze mening misstaat hij namelijk in iedere keuken.

Heb je een bijkeuken, kelder of garage dan lijkt dat een betere plaats. Wellicht is een stevig verrijdbaar tafeltje een oplossing. Wij hadden gelukkig veel ruimte in staande keukenkasten en hebben de kneder in een "verborgen lade" geplaatst op heuphoogte. Je ziet hem dus normaal gesproken niet en wil je hem gebruiken dan doe je de deur open en trek je de lade uit. Als je ook de spiraalkneder in een lade wil plaatsen, onderzoek dan eerst of jouw lade geschikt is voor het gewicht van de kneder. Denk ook even na waar de elektriciteit vandaan moet komen want in een keukenkast zit meestal geen elektriciteitsaansluiting.

Wat we je vooral mee willen geven is dat spiraalkneders, bedoeld voor thuisbakkers, zeer groot en zeer zwaar zijn. Denk hierbij aan een gewicht van minimaal 25 kilogram. Zo'n machine is zo zwaar dat deze een vaste plaats moet hebben, want even op het aanrecht zetten is er niet bij.

Aandachtspunten

Hieronder de belangrijkste aspecten waar je over na kan denken als je van plan bent om een spiraalkneder te kopen.

• minimaal deeggewicht
• diameter van de kuip
• maximaal deeggewicht
• hoe is de service geregeld?
• vaste of afneembare kuip
• vast toerental, twee toerentallen of een variabel toerental
• met of zonder timer
• gewicht van de machine
• de omvang (vooral de diepte en hoogte)
• gebruik van riemen of kettingen

Enkelfase / driefase

Even een puntje om op te letten want mogelijk koop je een verkeerde versie. Spiraalkneders worden normaal gesproken door beroepsbakkers gebruikt. Die gebruiken zonder uitzondering een zogenaamde drie fase 400 Volt versie, dat wordt ook wel een krachtstroom uitvoering genoemd. Thuisbakkers hebben niet zo'n driefase versie nodig. Let bij de aanschaf erop dat je een enkelfase (Engels: single phase, Duits: einphasig) 230 Volt versie bestelt.

Minimaal deeggewicht

Het minimaal te verwerken kneedgewicht bleek bij ons het lastigste criterium te zijn. Veel kneders vereisen een minimaal deeggewicht van 1000 gram of meer. Zo'n machine viel dan voor ons af omdat wij als eis hadden dat een deeg van circa 780 gram nog goed gekneed kon worden (dat is ongeveer het gewicht van een deeg voor één wit-busbrood).

Als het minimale deeggewicht ook bij jou van belang is, kijk dan naar kneders met de kleinste kuipen. Hoe kleiner de inhoud van de kuip hoe lager het minimale deeggewicht is.

Diameter kuip

We hebben het idee (we kunnen het dus niet stellig schrijven) dat de diameter van de kuip invloed heeft op het minimale deeggewicht. Onze stelling is dat bij gelijkblijvende kuipinhoud, een smallere (dus hogere) kuip een lager minimaal deeggewicht heeft dan een kuip die breder maar lager is.

Omdat wij ook hele kleine deegjes willen kneden, hebben we dus niet alleen de kneders met de kleinste kuipinhoud bij elkaar gezocht maar daarna ook gekeken wat de kuip met de kleinste diameter was.

Maximaal deeggewicht

Het maximale deeggewicht is gerelateerd aan de kuipinhoud. Hoe groter de inhoud van de kuip, dat uitgedrukt wordt in liters, hoe meer deeg in één keer gekneed kan worden.

Naarmate het maximale deeggewicht hoger wordt (bij de vergelijking tussen modellen), wordt uiteraard ook het minimale deeggewicht hoger, die twee zijn logischerwijs aan elkaar gekoppeld.

Service

Het is niet alleen onze ervaring dat we ondersteuning nodig hadden van de leverancier, maar we hebben gelezen dat anderen vergelijkbare ervaringen hebben. Je doet er dus goed aan om uit te zoeken hoe de service geregeld is. Je moet je realiseren dat een kneder op een gegeven moment onderhoud nodig heeft én mogelijk zelfs defect kan raken. Wij kochten de machine via het internet in het buitenland, terugsturen blijkt dan een extra handicap (zorg dat je de verpakking bewaart).

Maar ook als de leverancier in de buurt zit, dan nog moet je even stilstaan bij de vraag: wat te doen als de machine service nodig heeft? Moet ik haar dan terugbrengen? Kan je dat wel? Denk hierbij aan de omvang en gewicht. Want een spiraalkneder wordt aan de deur gebracht op een pallet. Dat is niet voor niets, die dingen zijn eenmaal zeer zwaar. Dus "even in de auto zetten of meenemen in de trein" is er niet bij. Wellicht kan je de leverancier langs laten komen? Welke kosten zijn daaraan verbonden zowel binnen als buiten de garantietermijn? Maar ook, hoe lang krijg je garantie en wat valt daar dan wel en niet onder?

Want, je wil het wellicht niet horen (lezen) en denk je dat het jou nooit zal overkomen, maar ook spiraalkneders kunnen defect raken. Daarnaast zal er af en toe eens wat onderhoud nodig zijn. Denk aan iets uitgerekte kettingen die opnieuw gespannen moeten worden, of een riem die behandeld moet worden met talkpoeder of wellicht moet hier en daar wat vet aangebracht worden. Een leverancier in de buurt is dan wel een voordeel. En wellicht zo'n groot voordeel dat dit opweegt tegen een wat hogere aanschafprijs dan aankoop via het internet. Een prettige service heeft altijd zijn extra prijs én is dat waard.

Vaste of afneembare kuip

Naast het minimale deeggewicht was de vraag of we een vaste of afneembare kuip wilden hebben het lastigst te bepalen. Niet alleen is de prijs van een spiraalkneder met afneembare kuip héél veel hoger, maar veel fabrikanten leveren alleen maar een uitvoering met vaste kuip (waarmee we onze keuze dus in één klap zouden beperken).

Wat maakt de afweging zo lastig? Zoals je weet heeft de deegkom na gebruik altijd (en direct) een schoonmaakbeurt nodig. Wacht je te lang dan kost het meer tijd en energie om opgedroogde deegresten te verwijderen.

Bij een spiraalkneder met vaste kuip heb je tijdens het schoonmaken een extra handicap en dat is de spiraal. Die blokkeert niet alleen de mogelijkheid om in één keer de hele kuip schoon te maken, maar tussen de spiraal en de onderkant van de kuip zit maar een paar millimeter en hoe maak je dat schoon? Een dunne natte doek tussen de spiraal en kuip trekken blijkt dan de oplossing. Dat is zeker te doen, maar het vergt "wat aandacht". Daarnaast kan je ook niet in één keer de hele kuip schoonmaken omdat je niet overal bij kan. Dus je zal de kuip ook even een halve slag moeten (laten) draaien om de schoonmaakklus af te maken.

Een afneembare kuip heeft hier duidelijke voordelen. Je zet de "kop" omhoog, je haalt de kuip er uit en je kan hem met een natte doek of spons makkelijk schoonmaken. De spiraal maak je ook met een natte doek het makkelijkst schoon.

Een kneder met afneembare kuip heeft nog twee extra voordelen. Je kan de kuip op de weegschaal plaatsen en daarmee het meel en water afwegen (zout en gist doe je liever met een precisieweegschaal). Bij een vaste kuip moet je het meel eerst in een kom doen, afwegen en dan de inhoud overgooien. Het scheelt dus het schoonmaken van een extra kom én een stukje gemak. Daarnaast kan je de kuip (bij niet al te grote deegjes) ook gebruiken voor de bulkrijs. Tijdens het rijzen dekken we de deegkom af met een rijsmuts, maar op de kuip van onze kneder past precies de deksel van een 24 cm hapjespan en we zetten de kuip met deksel na het kneden in de oven, die we ongeveer op 30 graden Celsius instellen (waardoor de oven als rijskast fungeert en door de deksel droogt het deeg niet uit). Ook dat scheelt wéér een keer een extra kom schoonmaken.

Je zou denken, waarom bestaan er dan spiraalkneders met een vaste kuip? De reden is dat het ontwerp van de kneder iets complexer wordt én de kneder meer onderdelen krijgt die defect kunnen gaan. Daarnaast zorgen deze extra voorzieningen dat de prijs van de kneder flink hoger wordt.

Een kneder met afneembare kuip heeft nog een ander aspect waar je even bij moet stilstaan. Als je de kuip er uit wilt halen, moet de kop omhoog geklapt worden. Daarmee wordt het apparaat ineens een héél stuk hoger. De vraag is of je die ruimte wel hebt.

Wij zijn voor het gemak gegaan, maar betaalden daardoor wel heel veel meer in vergelijking met exact dezelfde kneder zonder verwisselbare kuip.

Is het dan zo lastig om een spiraalkneder met vaste kuip schoon te maken? Het is lastiger, het kost wat meer tijd maar het is zeker te doen, anders werden deze machines immers niet meer aangeboden. Sterker nog, zoals je zal merken tijdens je mogelijke zoektocht, de meeste spiraalkneders hebben een vaste kuip. Het is dus echt te doen.

Vast toerental, twee toerentallen of variabel toerental?

Het deeg kneden gebeurt normaal gesproken bij een bepaald toerental. Natuurlijk kan het sneller of langzamer maar dat heeft beiden zijn voor- en nadelen. Een kneder met twee toerentalinstellingen heeft een klein voordeel, maar daar moet je ook weer niet al te veel waarde aan hechten, het is prettig, maar je kan zonder. Het lage toerental wordt gebruikt in de mengfase en zorgt dat het meel of bloem rustig gemengd wordt. Na een minuut of drie zet je de kneder op de tweede en snellere (normale) kneedstand waarmee het deeg gekneed wordt.

Je kan ook spiraalkneders kopen met een variabel toerental. Met een draaiknop kan je het toerental regelen van traag naar snel. Eigenlijk heb je dit niet nodig. Hooguit gebruik je het laagste toerental als je het fijn vindt om het deeg héél rustig te laten kneden. Het hoge toerental is wel fijn bij een zeer nat deeg. Want de ontwikkeling van de gluten gaat daarbij minder snel en moet je dus sneller of langer kneden.

Timer

Sommige spiraalkneders hebben een instelbare timer. Je stelt de kneedtijd in en zodra deze verstreken is schakelt de kneder zich uit. Gemak dient de mens, maar je kan ook een timer van drie euro kopen (of je mobiel gebruiken) en als de tijd voorbij is zet je de kneder uit. Voor ons was dit geen voorwaarde en uiteindelijk heeft onze kneder er geen en missen we hem totaal niet.

Gewicht

Heb je wel eens 25 kilo getild? Dat zijn vijf grote zakken aardappelen van 5 kg. Dat is erg zwaar. De lichtste spiraalkneders wegen 25 kilogram en vele zijn nog een stuk zwaarder. Het is dus niet een machine die je even uit een kastje haalt. Een vaste plaats is eigenlijk noodzakelijk. Denk ook aan het service-aspect. Mogelijk dat je de machine terug moet brengen voor service of reparatie. Dat een spiraalkneder op een (kleine) pallet wordt geleverd, geeft al aan dat vervoer lastig is.

Omvang

Spiraalkneders nemen flink veel ruimte in. Vooral de diepte en iets mindere mate de hoogte speelt een rol (mocht je hem op een aanrecht plaatsen). De breedte van de kneder kan een belangrijk criterium zijn als je hem in een lade wilt plaatsen en zo'n lade moet liefst zo smal mogelijk zijn om doorzakken te voorkomen.

Kettingen of riemen

Als je een spiraalkneder van binnen zou bekijken, dan zie je centraal een elektromotor (die zit in de kolom achter de kuip). Die motor zorgt ervoor dat de spiraal maar ook de kuip gaat draaien. Voor de overbrenging van de motorkracht kiezen sommige fabrikanten voor een ketting, sommige voor een riem en sommige een combinatie van die twee.

Een ketting lijkt ons gevoelsmatig iets steviger. Een ketting kan niet slippen. Maar een ketting zal wel op termijn wat gaan rekken. Daarbij wordt de ketting net iets langer en net als bij je fiets, moet je af en toe ook de kettingspanning bijstellen. Daarnaast moet een ketting altijd goed gesmeerd blijven.

Maar een riem is ook niet zonder onderhoud, zo hebben we gemerkt. Vooralsnog hebben we niet een uitgesproken voorkeur voor een riem of ketting.

Onze ervaringen

Op basis van onze eisen hebben we besloten om de Griletta IM-5S te kopen. Daar zijn we heel blij mee, maar zoals je zal lezen, hebben we wel wat vervelende momenten meegemaakt, maar die zijn voor 100% opgelost. Wij lazen op forums dat deze goede service ook de ervaring is van anderen. Over de service zal je ons dus niet horen klagen, maar het heeft ons wel aan het denken gezet en die gedachten delen we met je.

Als eerste de positieve zaken. De kneder voldoet helemaal aan onze verwachtingen. Een deeg voor één heel wit- (circa 780 gram) of volkorenbrood (circa 1000 gram) wordt zonder problemen gekneed.

Voor de begripsvorming, een deeg van 780 gram vult bij ons ongeveer (maar!) 10% van de inhoud van kuip. Dus 90% van de inhoud van kuip is leeg! Je ziet dat deze verhouding eigenlijk "niet klopt". Er vormt zich een deegklompje dat hooguit de helft van onderzijde van de kuip vult (en maar een paar vingers dik is). Doordat de kuip ronddraait zal de helft van de tijd het deeg onder de spiraal schuiven en gekneed worden, de andere helft van de tijd gebeurt er niets en draait het deeg een half rondje aan de zijkant van de kuip en staat de spiraal "in de lucht te draaien". Maar, hoe vreemd het er ook uitziet, het deeg wordt zonder enig voorbehoud goed gekneed. Let op, dat geldt voor onze machine, dat hoeft dus niet te gelden voor andere merken of modellen spiraalkneders.

Sterker nog, en dit hadden we niet verwacht, onze machine bleek zelfs een deegje van circa 650 gram goed te kneden dat als basis dient voor voor een heel rozijnenbrood. Deze deeghoeveelheid is, naar onze mening, echt het minimum^[1]. Het kneden gaat goed, maar als we boter aan dit deeg toevoegen, dat doen we pas tegen het eind van de kneedtijd (dus het belangrijkste kneedwerk is dan voorbij en dat gaat zonder problemen) dan zal het deeg snel rond de spiraal plakken en moeten we het deeg af en toe even lostrekken. Maak je zwaardere deegjes dan zal dit probleem minder zijn.

Het doorkneden van de rozijnen die we aan het eind van de kneedtijd toevoegen gaat ook goed en zonder dat de rozijnen kapotgekneed worden.

Een deeg van circa 3000 gram is nog zeer goed te doen (circa drie broden). Als het gewicht toeneemt tot circa 4000 gram dan merk je dat dit wat meer moeite kost en vinden we het zelf net even te veel gevraagd van de machine, maar let op, dit is subjectieve mening^[2].

Deze machine is een genot om mee te kneden. We doen eerst de droge ingrediënten erin en daarna, als de kuip gaat draaien doen we 90% van het vocht erbij en na een paar minuten kijken we hoeveel we van het resterende vocht moeten toevoegen.

Afhankelijk van de hoeveelheid deeg is dit een "gooi het er in en kijk er niet meer naar om" machine of in het ergste geval moet je wat droge achtergebleven delen eenmalig even met een deegschraper van de kant van de kuip afhalen en de rest doet hij vanzelf. Bij zware degen is het dan juist handig om eerst 90% van het water in de kuip te doen en daarna de droge ingrediënten en na een paar minuten even kijken hoeveel van het overgebleven water nog toegevoegd moet worden.

Deze kneder is, ten opzichte van alle andere kneders die we hebben (gehad), zéér stil. Je kan gewoon blijven praten of naar de tv kijken terwijl de machine draait. Ook staat de kneder stabiel als een huis, hij gaat geen millimeter van zijn plaats, dit in tegenstelling tot de meeste planetaire mixers die hevig staan te schudden en op het aanrecht gaan "lopen" (en veel herrie maken).

Hoewel ons model verkocht wordt als "tien snelheden" model blijkt het toerental met een draaiknopje variabel in te stellen zijn.

Ons model heeft een verwijderbare kuip. Onderaan de kuip zitten vier bolvormige voetjes. Die voetjes laat je in de vier gaten zakken van de twee schijven die vlak onder de spiraal zitten. De onderste van de twee schijven kan je een klein beetje verdraaien waardoor je de voetjes vastklemt of juist vrijmaakt.

In de keuken hebben we een paar hoge kasten van grofweg 230 cm en daar was wel plaats voor een kneder te vinden, want op het aanrecht wilden we de machine liever niet hebben.

Het eerste idee was om de spiraalkneder op een plank in een kast te plaatsen, maar dat is niet praktisch. Stel je het even voor: je hebt een kastplank van 60 cm diep en 40 cm breed en de hoogte tot de bovenliggende plank is ook beperkt. De machine is circa 30 cm breed, dus dan hou je aan beide kanten 5 cm over. Dat werkt niet. Al zou je wat meer ruimte aan de zijkant hebben, dan nog is het zeer lastig werken om ingrediënten toe te voegen of het deeg uit de kom te halen.

Toen ontstond het idee, zou de spiraalkneder, die bij ons 25 kilo weegt, soms in een verborgen lade geplaatst kunnen worden? Een verborgen lade is een lade die zich achter een keukenkastdeur bevindt. Wanneer je wilt kneden, doe je de deur open, trek de lade er uit en je hebt alle ruimte rondom de spiraalkneder. Bij navraag bij Ikea bleek dat hun keukenlades, hoe bestaat het, een draagvermogen hebben van 25 kilo. Dus dat zou net kunnen en zo is het plan uitgevoerd.

Wel vonden we het technisch nét iets te kritisch. Een paar relatief kleine door Ikea bijgeleverde spaanplaatschroeven die de uitschuifrails van de la vasthouden en 25 kilo moesten dragen, gaf ons geen goed gevoel. We hebben niet alleen meer, maar ook zwaarder uitgevoerde 6 mm dikke schroeven gebruikt. De la zit nu als een huis. Daarnaast, de lade heeft een vrij dunne onderplaat en die durfden we de 25 kilo van de kneder, die maar met vier rubberen voetjes op de la drukt, niet toe te vertrouwen. We hebben een multiplex plaat van circa 9 mm gezaagd die precies in de lade paste (de oorspronkelijke onderplaat is blijven zitten en daarop ligt een losse houten plaat die doorzakken voorkomt). De extra plank verdeelt beter de druk op de dunne onderplaat en het gewicht komt voor een groot gedeelte aan de zijkant van de lade en daar is de lade het sterkst.

We geven toe, een keuken met een verborgen lade waar je een spiraalkneder uit kan trekken is wel heel erg luxe en we realiseren ons dat niet iedereen daar de mogelijkheden toe heeft, maar met het bovenstaande hopen we sommigen op een idee te brengen.

Problemen

Helaas hebben wij wat problemen meegemaakt, wellicht gelukkig, want daarom kunnen we dit met je delen in dit artikel.

Nadat we de machine een paar weken gebruikt hadden begon deze een vreemd klikkend geluid te maken. We hebben contact gezocht met de leverancier en omdat we de kneder in het buitenland (via het internet) hadden gekocht was de voertaal Engels. Dat is voor ons geen probleem, maar dat kan voor sommigen een obstakel zijn.

Men vroeg of we van de machine in actie een video-opname wilde maken (om te achterhalen wat het probleem zou kunnen zijn). Daarna kregen we het advies om de machine aan de onderzijde open te maken en de daar aanwezige riemen van talkpoeder te voorzien. Nu zijn wij technisch en handig dus dat was geen probleem, maar niet iedereen zal zich hier prettig bij voelen. Natuurlijk hadden we ook de machine terug kunnen sturen maar dat was zo'n werk dat we daar maar van afzagen en het zelf deden. We vonden het wel vreemd dat na zo'n korte periode de machine onze aandacht nodig had. Nadat we de machine voorzien hadden van heerlijke babybilletjes geurend talkpoeder was het vreemde geluid weg.

Een maand of twee later kregen we te maken met serieus schrapende geluiden. We dachten meteen, dat is niet goed. Na emailcontact en weer een video-opname is ons gevraagd om de machine terug te sturen.

Gelukkig hadden we nog de verpakking. De leverancier stuurde een koerier en die heeft hem bij ons opgehaald en een aantal weken later (na een retourtje Italië) stond hij weer op de stoep. Dit alles zonder dat het ons iets heeft gekost, immers: garantie.

Weer een aantal maanden later kregen we te maken met weer een ander vreemd geluid. Na een video-opname en email contact kregen we het advies om WD-40 (een smeermiddel) op een bepaalde plaats te spuiten. Dat werkte en het vreemde geluid was weg.

Wij hebben gekozen voor een spiraalkneder met afneembare kuip. Onder de kuip zitten uitsteeksels (een soort bolvormige pootjes) die in gaten vallen van twee schijven (die de kuip laten ronddraaien) waarbij de bovenste schijf een klein beetje te verdraaien is ten opzichte van de onderste schijf waardoor de kuip geborgd op zijn plaats blijft zitten tijdens het ronddraaien/kneden.

Op een gegeven moment was de bovenste schijf nauwelijks te verdraaien en konden we daarom de de kuip haast niet meer los krijgen. Daarop hebben we zelf besloten om een beetje WD-40 smeermiddel tussen de schijven te spuiten. Dat deed wonderen, maar nu konden de schijven zo makkelijk van elkaar verdraaid worden dat ze weer té los zaten en er geen sprake was van een vastblijvend zittende borging van de kuip. We hebben toen met veel moeite het grootste deel van de WD-40 weer weg moeten halen^[3] waarna dit weer werkte zoals het hoorde. Na dit laatste incident draait de machine al jaren zonder problemen.

Al met al hebben we te maken gehad met één serieuze reparatie en een aantal "onderhoudsprobleempjes" die we zelf hebben kunnen oplossen (met advies van de leverancier). Onze mening is dat men tijdens de productie van onze kneder niet de benodigde smeermiddelen en talkpoeder heeft aangebracht, want binnen een paar weken hoort zo'n machine nog geen onderhoud nodig te hebben.

Wat kan je hier van leren? Hoe stevig een spiraalkneder ook gebouwd is, want het voelt echt als een tank aan zo degelijk en zwaar is alles, het kan toch mis gaan én je zal op een gegeven moment wat onderhoud moeten plegen. Als je niet zo handig bent dan is een leverancier in de buurt die je in het Nederlands te woord kan staan dan wel heel prettig. Bedenk je dus goed voordat je voor "goedkoop" wil gaan en via het internet in het buitenland een spiraalkneder bestelt.

Zijn we achteraf, na die kleine probleempjes tevreden met onze kneder? Ja, volmondig ja. Wat een heerlijke machine. We zouden hem direct weer kopen.

Is de machine die wij gekocht hebben de beste keus voor een thuisbakker? Dat is het laatste dat we zouden verkondigen. Wij hebben destijds eisen opgesteld en op basis daarvan een kneder aangeschaft. Wellicht zijn jouw eisen anders en maak je andere keuzes. Naast onze kneder zijn er zeker nog vele andere spiraalkneders waar de eigenaren dolblij mee zijn. Dat we onze machine via het internet hebben gekocht had een hele simpele reden, de betreffende machine wordt (althans op het moment van schrijven) niet door een Nederlandse leverancier verkocht.

Advies bij de aanschaf van een spiraalkneder

• Zet je eisen op papier, wat is de minimale en maximale hoeveelheid deeg die je per keer wil laten kneden?
• Stel additionele eisen op die je kan vinden onder het kopje "aandachtspunten".
• Verzamel informatie van spiraalkneders die aan je eisen voldoen.
• Maak een keuze en als dat mogelijk, selecteer drie modellen die aan je eisen voldoen.
• Ga op zoek naar informatie, in binnen- en buitenland (vooral in forums) waarbij thuisbakkers hun ervaringen delen met de modellen die aan je eisen voldoen.
• Ga op zoek naar YouTube filmpjes en bekijk deze, vooral als de kneders in actie zijn.
• Selecteer je leverancier, denk hierbij ook aan garantie- en service zaken.

Wat is het alternatief?

Dat een spiraalkneder dé beste deegkneder is staat voor ons vast. Maar daar hangt een heel pittig prijskaartje aan vast. Als de prijs een obstakel is dan moet je eens onze ervaringen met verschillende kneders lezen. Daar kan je lezen dat, voor ons, een broodbakmachine (die je alleen maar voor het kneden gebruikt) de één na beste keuze is (en voor de meeste thuisbakkers naar onze mening de beste keuze).

De meeste broodbakmachines kneden zeer goed, ze zijn daarnaast nog eens licht, nemen niet zoveel plaats in, zijn stil en zijn vooral niet duur. Het deeg wordt even goed gekneed (daarvoor hoef je dus geen spiraalkneder voor te kopen) maar ze kennen wel een paar beperkingen: een uitzondering daargelaten, maar ze zijn niet zo duurzaam (gaan snel defect), het doorkneden van rozijnen door een deeg gaat slecht, je moet ze niet gebruiken voor het kneden van deegjes met harde stukjes er in zoals suikerbrokjes, zaden of noten en het maximale deeggewicht is beperkt tot circa één busbrood.

Overzicht kleine spiraalkneders

Hieronder een overzichtje van spiraalkneders voor de thuisbakker met een beperkte kuipinhoud. Heb je aanvullingen? We horen het graag. Vraag ons niet naar adressen van leveranciers, die kan je op het internet vinden. Sommige van onderstaande modellen zijn (mogelijk) niet in Nederland of België verkrijgbaar en kunnen dus alleen via het internet besteld worden.

* deze prijs is een ruwe indicatie, informeer bij de leverancier naar de huidige prijs.
** niet meer leverbaar, uit productie