claviceps

claviceps purpurea (Engels)
moederkoorn (Nederlands)

Moederkoorn is een zeer giftige schimmel die kan groeien in de aren van graan, vooral rogge en in mindere mate in tarwe.

Synoniem: moederkorn (NL)

Moederkoorn kan, onder bepaalde warme en vochtige omstandigheden, groeien in de aar van graan. Op de plaats van de graankorrel ontstaat dan een donkerbruine op rijst lijkende korrel die veel langer en dikker is. Moederkoorn is zeer giftig en daarom moet iedere partij graan gecontroleerd worden op de aanwezigheid van moederkoorn.

Tegenwoordig wordt, in principe, alle moederkoorn uit het graan verwijderd (een eis van de wetgever). Vroeger toen men nog niet wist dat moederkoorn giftig was, werden de "zwarte zaadjes" gewoon meegemalen. Zo gebeurde het wel eens dat een bepaald perceel met rogge of tarwe relatief veel moederkoorn had en de oogst gewoon tot meel gemalen werd. De burgers die dit meel gebruikten voor de bereiding van brood kregen te maken met de gevolgen hiervan. De verschijnselen worden ergotisme (kriebelziekte) genoemd of "Sint-Antoniusvuur".

De minst erge vorm zijn hallucinaties, één van de stoffen in moederkoorn is namelijk de actieve stof in de drug LSD. Mensen die hierdoor hallucineerden vertoonden zo'n vreemd gedrag, dat men vroeger dacht dat ze bezeten of heksen waren en belandden daardoor vaak op de brandstapel. Wanneer de concentratie van moederkoorn in het meel hoger was kreeg men last van afstervende ledematen en bij nog hogere concentraties leidde dit tot de dood. Het laatst bekende geval vond plaats in Frankrijk in 1951 waarbij driehonderd mensen vergiftigd werden, zeven mensen zijn gestorven en vijftig mensen zijn met psychiatrische klachten opgenomen.

Meer informatie

Meer informatie is te lezen in het artikel over moederkoorn.

Bakkersglossarium

In het bakkersglossarium zijn nog veel meer bakkerstermen te vinden, van "acerola kersconcentraat" tot "zuurteregelaar".

Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie

populair

home­ >glossarium

laatste toevoegingen