pid controller (Engels)
PID regelaar (Nederlands)
Een PID controller of -regelaar is een zeer geavanceerde elektronische thermostaat die zorgt dat de temperatuur, van bijvoorbeeld een oven of rijskast, zeer nauwkeurig (en zo snel als mogelijk) de ingestelde temperatuur bereikt en behoudt.
PID staat voor Proportioneel Integrerend en Differentiërend. Een PID regelaar is een zeer geavanceerde thermostaat (temperatuurregelaar). Een PID regelaar verschilt van de gangbare aan/uit thermostaat dat de PID regelaar zorgt dat de temperatuur zo snel mogelijk bereikt wordt maar zonder dat de temperatuur "doorschiet". Dit doorschieten zowel boven als onder de gewenste temperatuur is een typisch nadeel van een traditionele (aan/uit) thermostaat.
Het doorschieten/schommelen rond de gewenste temperatuur bij traditionele thermostaten komt omdat deze het verwarmingselement pas uitzetten als de gewenste temperatuur bereikt wordt maar, hoewel het verwarmingselement uitgezet wordt is deze nog zo warm dat deze nog veel energie toevoert waardoor de temperatuur flink hoger wordt dan de gewenste temperatuur. Ook wanneer de temperatuur zakt onder de gewenste temperatuur wordt het verwarmingselement weliswaar aangezet, maar dat is feitelijk te laat, het duurt immers enige tijd voordat het verwarmingselement warmte afgeeft. Tijdens de temperatuurdaling kon je verwachten (voorspellen) dat de temperatuur onder de ingestelde temperatuur komt. Feitelijk reageert de aan/uit thermostaat steeds te laat en zorgt zo dat de temperatuur grote schommelingen kent.
De sterkte van de schommeling is afhankelijk van de verhouding tussen het vermogen van het verwarmingselement en het feitelijk benodigde vermogen om de ruimte op temperatuur te krijgen en houden. Zo kan een oven in een keuken voorzien zijn van een verwarmingselement met veel vermogen. Daardoor is de oven snel op temperatuur. Maar het nadeel is minder aantrekkelijk. Door het (te) grote vermogen zal de temperatuur te ver stijgen nadat de oven op temperatuur gekomen is. Temperatuurschommelingen van 10 tot 20 graden (en soms zelfs meer) zijn normale schommelingen voor ovens in de keuken. Dit kan er bijvoorbeeld toe leiden dat de korst té sterk kleurt.
Alle moderne professionele rijskasten en ovens zijn uitgevoerd met PID regelaars. Dat de meeste ovens in de keuken geen PID regeling hebben komt omdat een eenvoudige aan/uit thermostaat héél goedkoop is en een PID regeling een paar tientjes extra kost.
Dat de PID regeling zo nauwkeurig de temperatuur kan regelen komt omdat het verwarmingselement heel snel aan en uit gezet kan worden, denk daarbij aan meerdere keren per seconde. De PID regeling past constant de verhouding tussen de "aan-tijd" en de "uit-tijd" (Engels: duty-cycle) aan. Zo kan, als voorbeeld, het verwarmingselement 1/10 seconde aan staan en 9/10 seconde uit staan waarbij effectief dan (maar) 10% van het vermogen van het verwarmingselement afgegeven wordt. Bij een verhouding van 6/10 seconde aan en 4/10 seconde uit geeft het verwarmingselement 60% van zijn vermogen af.
De PID regeling kan dus het vermogen van het verwarmingselement heel precies regelen van 0 tot 100% in stapjes van (vaak minder dan) 1%, terwijl bij een traditionele thermostaat het verwarmingselement volledig aan staat (100%) of helemaal uit staat (0%). Daarnaast beschikt de PID regeling over een algoritme (complexe formule) die gegeven de huidige temperatuur en de gewenste temperatuur een zeer nauwkeurige voorspelling doet hoe sterk het verwarmingselement aangezet moet worden waardoor de grote voornoemde temperatuurschommelingen voorkomen worden.
Bakkersglossarium
In het bakkersglossarium zijn nog veel meer bakkerstermen te vinden, van "acerola kersconcentraat" tot "zuurteregelaar".Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie