Kan je met een koffiemolen ook tarwe malen voor het bakken van brood?

Je wilt wellicht zelf je graan malen voor het bakken van je brood. Een graanmolen is nog te duur, maar je hebt wel een koffiemolen in de keuken staan. Kan je ook met een koffiemolen tarwe, spelt en rogge malen? We hebben dit voor je getest. Het antwoord is, ja het werkt, en nog verrassend goed ook. Maar het is zeker niet optimaal.

Ervaringen met het zelf malen van graan met een koffiemolen

We bakten al jarenlang brood maar kochten het meel altijd bij de molen. Het leek ons leuk om ook dat gedeelte van de keten in eigen hand te nemen. Zelf je tarwe of spelt malen. Maar ja, we hadden geen graanmolen, want die is behoorlijk prijzig.

Voordat we zo'n grote stap maken om een graanmolen te kopen wilde we weten of je van zelf gemalen tarwe wel redelijke broden kan bakken. Omdat we ook fervente koffiedrinkers zijn pronkte een koffiemolen op onze aanrecht. Dus dachten wij, een molen is een molen, kan die geen tarwe voor ons malen? We hebben na wat twijfelen de proef op de som genomen. Nu moesten we eerst aan graan komen, op naar de molenaar.

Het bakresultaat staat of valt met het uitgangsmateriaal. Dus spraken we met een molenaar en vroegen naar de herkomst van de tarwe en wat voor bakeigenschappen we mochten verwachten. Dat was een leermomentje, het graan blijkt, bij deze molenaar, gemelangeerd te worden. Het komt dus uit verschillende landen en de samenstelling is dusdanig dat de bakaard het hele jaar door vrijwel gelijk blijft. Het graan dat hij gebruikt en dat wij konden kopen gebruikt de molenaar voor het malen van meel dat hij aan lokale bakkers verkoopt. Als beroepsbakkers dat meel goed vinden, dan zal het wel snor zitten. We durven de gok nu wel aan. We kochten vijf kilo tarwekorrels van de molenaar en gingen met grote verwachtingen richting huis.

Onze eerste ervaring met het malen van tarwe

Natuurlijk zat in de koffiemolen nog veel koffie. Dat moest er eerst uit. We deden de tarwe, dat we gekocht hadden bij de molen, in de koffiemolen. Daarna zetten we het apparaat aan. En daar hadden we onze eerste ervaring. De molen wilde niet starten een luid zoemend geluid van een motor die tegengehouden wordt. Molen gauw uitgezet. Tarwe er uitgehaald door de koffiemolen om te draaien. Wat een toestand, het aanrecht lag niet alleen bezaait met tarwekorrels maar ook met koffiemaalsel.

Same player shoots again. De koffiemolen eerst aangezet zonder graan. Nadat de molen draaide het graan er in gedaan. Dat maakt veel herrie, heel veel herrie zelfs. Een oorverdovend lawaai. We pakte al heel snel de gehoorbeschermer. Staat wel vreemd met zo'n ding op je kop in de keuken.

Uitdaging nummer één, hoe vangen we het meel op? Deze koffiemolen heeft onder de uitstroomopening twee metalen pinnen waarin je de piston (dat ding waar je koffie in doet en in een espressomachine met een kwart slag draait) kan laten rusten. Die zitten nu goed in de weg. Een oplossing vinden we door een klein plastic bakje tussen de uitstroomopening en de pistonhouder te klemmen. Die is zo vol en moeten we heel snel een ander bakje er onder zetten. Dat is wel een geknoei met meel.

Het eerste meel dat uit de koffiemolen kwam was een mengeling van koffie en meel. Logisch, rond de maalschijf zit natuurlijk nog veel koffiemaalsel. Machine even stopgezet. Met een kwastje geprobeerd in de uitstroomopening het oude koffiegruis te verwijderen. Daarna de machine weer aan. Ach ja, dat werkt weer niet, de motor slaat vast. Al het graan er weer uit, wat een toestand. Motor aan zonder graan en daarna het graan er weer in.

Na een minuutje kwam er vrijwel zuiver meel uit zonder koffieresten. He he, we beginnen er te komen. Nu maar eens kijken hoe fijn we het meel kunnen malen want het is nog veel te grof.

We worden wijzer, terwijl de koffiemolen aan blijft staan zetten we hem steeds fijner. Zo, dat gaat goed, dat wordt inderdaad heel fijn. Als we het meel heel fijn laten malen komt er uit de koffiemolen nog maar heel weinig meel per minuut. Als we op deze zeer fijne stand, en fijn meel is het, 600 gram meel willen malen kost dit wel erg veel tijd. Ietsje grover dan maar.

We verzamelen het gemalen meel in een wat grotere schaal en voelen aan het meel. Twee dingen vallen ons op, het meel is heel fijn gemalen en heeft maar weinig grove delen. Maar wat ons zorgen baart is dat het gemalen meel zo warm is. De thermometer maar even erbij. Tjee, 45 graden, dat is wel erg warm, te warm vinden we.

Na het malen voelen we aan de koffiemolen. Die is ook heel erg warm geworden. De motor en de bijbehorende koeling is natuurlijk helemaal niet gemaakt om minutenlang achter elkaar te malen. Een stemmetje in mij zegt dat dit niet echt bevorderlijk is voor de levensduur van de molen.

Als het avond wordt gebruiken we het zelf gemalen meel in een deeg. Ons eerste volkorenbrood van zelf gemalen tarwe, hoe zou dat bakken? Best wel spannend. Tijdens het kneden merken we al ras dat we ons niet al te veel zorgen hoeven te maken. Dit deeg ziet er goed uit. De gluten ontwikkelen zich goed, we konden er een redelijk vliesje van trekken. Dat voorspelt veel goeds. Na de eerst rijs is het heel flink gerezen. De narijs in het bakblik ziet er ook zeer goed uit. Tijdens het bakken rijst het uiteraard nog iets door en ziet het er zeer fraai uit in de oven. Maar hoe zou het van binnen er uit zien?

Na het bakken en kunnen we haast niet wachten om het brood aan te snijden. Maar we wachten toch nog tot het redelijk afgekoeld is. Tjee, wat duurt wachten dan lang. Dan gaat het brood de snijmachine in. We zien nu het brood van binnen. Geen grote gaten, en het kruim ziet er mooi uit. De boterham smaakt nog lekker ook. Wat zijn we beretrots op onze eerste brood van zelf gemalen meel.

Conclusie

Op basis van dit experiment kunnen we stellen dat het zeker wel mogelijk is om met een koffiemolen tarwekorrels te malen tot volkorenmeel. Het meel was wel erg warm, mogelijk heeft dat invloed op de vitamine zo hebben wij begrepen. Ook was het opvangen van het meel maar behelpen en werd de koffiemolen zelf ook erg warm. Maar de herrie deed wel de deur dicht. Je moet echt gehoorbeschermers dragen wil je op deze wijze je graan malen. Dat het malen erg langzaam ging in de koffiemolen namen we op de koop toe.

Van het zelf gemalen meel bakte we prachtige broden. Het experiment heeft antwoord gegeven op onze vraag. Kan je met gekocht graan en dit zelf te malen mooie broden bakken? Nou en of. En dit experiment leverde het overtuigend bewijs dat een investering in een graanmolen waardevol is. Nu kwam de volgende uitdaging, welke graanmolens zijn er, wat zijn de verschillen en welke zullen we kopen? Lees mee met onze zoektocht naar een goede graanmolen.